عوارض ناشی از چاقی

علت نگرانی در مورد چاقی دوران کودکی، همبستگی بالای چاقی با مشکلات بی­شمار سلامتی، تداوم چاقی در جوانی، مختل نمودن بخشی از اقتصاد، افزایش هزینه­های بیمارستانی و … می­باشد (55). چاقی دوران کودکی موجب کاهش اعتماد به نفس، اختلال هیجانی و اضطراب، افسردگی و انزوای اجتماعی می­شود (55). علاوه بر این اثرات منفی روانی، چاقی دوران کودکی با افزایش فشار خون و بیمارهای استخوانی در بزرگسالی ارتباط مستقیم دارد و به عنوان یک فاکتور خطرزا برای ابتلا به این بیماری­ها به شمار می­رود (48). چاقی، عوارض جانبی قابل توجهی بر سلامت غدد، قلب و عروق، گوارش، ریه، عصب، روان، خون و اسکلت دارد و نیز توسعه برخی از انواع سرطان را به همراه دارد. توسعه عوارض متابولیک چاقی دوران کودکی در طول مسیر بزرگسالی خطر ابتلا به دیابت نوع 2، چربی خون کلسترول بالا، پرفشار خونی و بیماری­های قلبی عروقی زود رس را افزایش می­دهد. تغییرات قلبی – عروقی و سوخت و ساز بدن در دوران کودکی آغاز می­شود (3،46). آترواسکلروز در دوران کودکی، با ذخیره کلسترول در غشای درونی عروق عضلانی شروع می­شود که نوارهای چربی را تشکیل می­دهند. در برخی موارد این نوارهای تشکیل شده در عروق کرونری کودکان می­تواند ضایعات آترواسکلروتیک^[1] را در چند دهه توسعه دهد (37). چاقی در کودکان موجب افزایش غلظت گلوکز خون ناشتا، انسولین، تری گلیسیرید^[2] (TG)، پروتئین واکنشی^[3] C (CRP) اینترلوکین 6 (IL-6) می­شود در حالی که HDL و آدیپونکتین^[4] کاهش می­یابد (56). چاقی در کودکان خطر بیماری­های قلبی عروقی^[5] را افزایش می­دهد (11) که شامل افزایش فشار خون (بیش از 75% از فشار خون بالا) به طور مستقیم با چاقی در ارتباط است (18)، گروهی از فاکتورهای خطرناک قلبی عروقی (سندروم متابولیک) تغییراتی دراندوتلیوم و ضخامت و قابلیت ارتجاع دیواره شریان­ها، همچنین تغییراتی در ساختار و عملکرد بطن چپ ایجاد می­کنند. برخی از مشکلات قلبی عروقی در کودکان چاق موجب خفگی مانع از خواب می­شود (28).

چاقی یک عامل عمده خطرناک برای سندرم متابولیک در کودکان است. اضافه وزن بیشتر بدن و چاقی مرکزی کودکان را مستعد ابتلا به سندرم متابولیک می­کند، سندرم متابولیک ابتدا به عنوان سندروم X شناسایی شد و به عنوان همزمانی اختلال متابولیک متعدد که شامل هایپرانسولینمی، عدم تحمل گلوکز، فشار خون بالا، کاهش لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL) و افزایش تری گلیسیرید^[6] توصیف می­شود (37،57). سندروم متابولیک به عنوان یک عامل خطرزای بیماری­های قلبی – عروقی و دیابت محسوب می­شود که از دوران کودکی آغاز و در بزرگسالی علامت­دار می­شود (49). برخی از بیماری­های ناشی از چاقی در دوران کودکی، مانند دیابت نوع دوم، سندرم پلی­کیستیک تخمدان و شرایط مختلف دیگر (انواع اختلالات تنفسی، ارتوپدی و کبدی) در حال حاضر نسبتا به خوبی تثبیت شده، اگر چه این شواهد محدود است (30). همه این اثرات نامطلوب به کوتاهی عمر منجر می­شوند (46).

[1] Atherosclerotic

[2] Triglycerides

[3] C Reactive Protein

[4] Adiponectin

[5] cardiovascular

[6] Triglycerides